Υστερνιώτικο Γλωσσάρι

Στο Γλωσσάρι περιέχονται και εξηγούνται ιδιότυπες Υστερνιώτικες λέξεις.

Αβαράρω= Σπρώχνω, αποφεύγω σύγκρουση
Αβοϊδόστο= Σταύλος
Αγρέστρα= Λειρί πουλερικών
Αγριομαντιές= Αγριοβιολέτες
Αδερφικάτο= Απο κληρονομιά σε αδέλφια
Αζίδα= Ασβός
Άζουρας=  Πλάκα της περιμέτρου του αλωνιού
Ακονιζιά= Φωτό λαγκαδιών με έντονη μυρωδιά
Αλέβερ= Αλεύρι
Αλέστος= Ξεσηκωμένος
Αλισάχνη= Υγρασία, πάχνη
Αλισφερίσι= Συναλλαγή
Αμανάτια= Δέματα με διάφορα είδη που αποστέλλονταν με τους ταχυδρόμους
Αμπασάδα= Θέλημα, δουλειά
Αμπερμπλοκάδα= Περικοκλάδα
Αμούρια= το άχρηστο μέρος του λαδιού
Αναργιά = η πάνω μυλόπετρα του ανεμόμυλου
Αντινέλι, το = το ξύλινο δοκάρι που στηρίζει τις αντένες
Αντιστύλι, το = υποστήριγμα, μ.τ.φ. το υποστήριγμα της οικογένειας
Ανάφθεντος= Κακομαθημένος
Ανεπαλιασμένο= Νοτισμένο
Αξινάρι/Ξυνάρι= Μέρος εκροής νερού πηγής
Απήδαλας= Ακρίδα
Αποδοχάρι = πέτρινος χώρος συλλογής του μούστου
Αργό= Απόγευμα
Αρεφλιά= Ριπή ανέμου
Αρόδο= Μακρύα από την ακτή
Αργινάρα = ξύλινο ή σιδερένιο όργανο που προκαλεί κρότο
Αρμαθαριά= περασμένα γεωργικά προϊόντα, το ένα μετά το άλλο, σε σπάγκο
Ασκέλα = βολβός άγριου φυτού βιδέλο, το = μοσχαρίσιο κρέας
Ασκαγιάζω= Πληγώνω με σκάγια
Αυλάκι= Λαγκαδιά που καταλήγει σε κολπίσκο
Αχός= Ήχος


Βαρβάκι= Γεράκι
Βαφή= Σκλήρυνση χάλυβα με ερυθροπύρωση και ψύξη
Β’γενής= Ευγενής
Βολή= Βόλεμα, θέση
Βόλτο= Κτιστό τόξο
Βλίστρα= γκρεμισμένη ξερολιθιά
Βραγιά= μέρος καλλιεργημένου κήπου
Βρουβάσταχο= Βλασταράκι βρούβας
Βουιδιά= Σβουνιά, ακαθαρσία βοοειδών

Γαλαντόμος= Ανοιχτοχέρης, κουβαρντάς
Γάρμπο= Τρόπος, συνήθεια
Γ’δί= Γουδί
Γιαγλίδικο= Πολύ αρτυμένο, λαδερό
Γιαπράκ’= Ντολμάς με κρέας
Γιατάκι= Κατάλυμμα
Γιουλντασλίκι= Φιλία
Γκουβέρνο= Κυβέρνηση
Γκρας= Πολεμικό όπλο
Γλινερό= Βάζο πήλινο εφυαλωμένο εσωτερικά
Γανάδα= πράσινο επίστρωμα χάλκινου σκεύους
Γαλούσα= ζώο που παράγει πολύ γάλα
Γιελιό σιδερένιο σκεύος φύλαξης νερού
Γλίνα= επεξεργασμένο χοιρινό λίπος
Γούμενο= Στριφτό πόδι τραπεζιού, σχοινί για το σταμάτημα της κίνησης του άξονα
Γούφια= Πλάτες
Γριδίτικο= Κακοφτιαγμένο, ατζαμίδικο
Γύφτικο= Σιδηρουργείο

Δα= Λοιπόν
Δαλισκάρι= Μικρός γυαλός
Διάφορο= Τόκος
Δικριάνι= Πηρούνα λυχνίσματος
Δόξα πατρί= Το κέντρο του μετώπου
Δράφη= Πικροδάφνη
Δρυμόνι= Τρυπητό γεωργικό σκεύος για το κοσκίνισμα του κριθαριού
Δγιό Κάτια= Τοσοδούλικο, μικρούτσικο

Εμπατή= Η πέτρινη είσοδος χωραφιού
Έχω τον τρόπο μου= Είμαι ευκατάστατος

Ζαβός= Κουτός
Ζάρα= Πήλινο βάζο
Ζάφτι (κάνω κάποιον ζάφτι)= Υποτάσσω κάποιον, τον «κάνω καλά»
Ζεβζέκης= Πολυλογάς, ελαφρόμυαλος
Ζεύλα= Ξύλινο εξάρτημα του ζυγού

Ήρα= Φυτικό ζιζάνιο

Θραυαλικό= Φασαρία κρότων και σπασιμάτων
Θραπίνα= Σιδερένιο οδοντωτό εργαλείο του λιθοξόου

Ικ’μούντουμ= (εγώ) Κοιμώμουν
Ινταγός= Αυλάκι νερού

Καβούκα= Κέλυφος, σαρίκι
Καζάντια= Περιουσία
Κάζο= Πάθημα
Καθ’κιά= Εξοχικό αγροτόσπιτο
Και= Παραλία
Κάλμα= Μπουνάτσα
Κάμπανα= Νεκρώσιμη Κωδωνοκρουσία
Καναβίσα= Γεωργικό ένδυμα
Κανί= Πόδι
Κάνω πανιά= σαλπάρω, αναχωρώ
Κάνω το χοίρο= Σφάζω το χοίρο
Καπλάντισμα= Επένδυση, ράψιμο παπλώματος και σεντονιού μαζί
Καριόλα= Μαντεμένιο διπλό κρεβάτι
Καρσί= Απέναντι
Καρίκι= Δοχείο αρμέγματος
Κατεβάζω καντήλια= Βλαστημώ
Κατόχι= Τσαγκαράδικο , βυρσοδεψείο
Καυκάρα= Πετρώδης πλαγιά
Καφαλτί= προσφάι, κολατσιό
Κιοκάρισμα= Τρείς κτύποι καμπάνας στο «Ευλογημένη»
Κλιβανή= Καταπακτή
Κνινή= Δοχείο μεταφοράς φαγητού
Κολάι= Ευκολία
Κολικιά= Επίμορτη καλλιέργεια
Κοντογιαννίζω= Σπάζω το άγανο από το κριθάρι
Κοντραμπάντο= Λαθρεμπόριο
Κορασάνι= Τρίμμα απο ψημένα πήλινα σκεύη
Καβάκι= Είδος λεύκας
Καθοικιά= εξοχικό γεωργικό σπίτι
Κάπασος= Καπνοδόχος τζακιού
Καπίστρι=  Χαλινός του γαϊδάρου ή μουλαριού
Κάργα= Σιδερένιο μικρό δοχείο για τη μέτρηση του μπαρουτιού του τουφεκιού
Καρναβάς= Γιορτή της Αποκριάς
Καταργιά= Η κάτω μυλόπετρα
Κόπανος= Ξύλινο εργαλείο που χρησίμευε στο πλύσιμο ή στο αλώνι
Κουδουνάτος= Μεταμφιεσμένος κατά τη γιορτή της Αποκριάς
Κουνενός= Πήλινο δοχείο τοποθέτησης των προζυμιών
Κρατούνι=  κομμένο στη μέση φλασκί, για γεωργική και σπιτική εργασία
Κρισάρα= ξύλινο σκεύος με σιδερένιο ψιλό πλέγμα για το κοσκίνισμα του αλεύρου
Κουρούπι= Πιθάρι, κιούπι
Κουσάκι= Αστειάκι
Κρατούνι= Δοχείο με χερούλι, συνήθως από φλασκί
Κτ΄νά= Ζώα, Βοοειδή
Κτενιά= Εργαλείο για πελέκημα του μαρμάρου

Λάμνω= Κωπηλατώ
Λάτρα= Σπιτικές εργασίες καθαριότητας
Λιτρίδι= Ελαιοτριβείο
Λιχνίζω= Αποχωρίζω τα άχυρα από τον καρπό με τη βοήθεια του ανέμου
Λουβί= Ο καρπός του αμπελοφάσουλου
Λυγκέρι= Αλουμινένιο σκεύος τοποθέτηση των ξηροτηγάνων
Λωλάδα= Τρέλλα

Μαρκούτσι= Ακροστόμιο ναργιλέ
Μαστραπάς= Μικρό δοχείο για υγρά
Μανιαδούρα= Πέτρινος χώρος στη γωνιά του κελλιού για τοποθέτηση των αχύρων
Μαραφέτι= Στόλισμα
Μάσκουλο= Σιδερένιο δοχείο με μπαρούτι και φυτίλι
Μαστροσόπανο= ‘Ασπρη καθαρή πετσέτα για το στράγγισμα του χύματος
Μαυρομάνικο= Μικρό μαχαίρι με μαύρη λαβή
Μέστια= Πάνινα γυναικεία παπούτσια
Μισεύω= Φεύγω για τα ξένα
Μουστερής= Μουσαφίρης
Μπαλάντζα= Ζυγαριά
Μπαλότο= Δέμα
Μπαρμπακόνα= Αντιτοίχισμα
Μπαρκαρίζιο= Υπόστεγο πλοίου για απόθεση εμπορευμάτων
Μπαλεσιά= Ο καυγάς
Μπάριζα= Παιδικό παιχνίδι
Μπεγεντώ= Επαινώ, συγχαίρω
Μπάρουμ= Τουλάχιστον
Μπεκιάρης= Εργένης
Μπίγκος= Πενηνταράκι, πενήντα λεπτά δραχμής
Μπο’θ’κός= Ποντικός
Μποξάς = Μάλλινο πλεκτό που χρησίμευε για εσάρπα
Μπουγιουρντί= Έγγραφη εντολή, ειδοποίηση
Μπούνια= Πλευρικές τρύπες σκάφους για να φεύγουν τα νερά
Μπουρό= Μπουφές
Μπρίζω= Πονάω
Μ΄σέλ’= Μισέλι, κυψέλη μελισσών

Νι= Υνί, το άκρο του αρότρου
Νιτερέσσα= Ενδιαφέροντα, δουλειές
Νταγιαντώ= Υπομένω, υποφέρω, στηρίζω, ακουμπώ
Ντισμπάρκο= Απόβαση

Ξανδρικωμένος= Με ανοιχτά τα ρούχα στο πανοκόρμι
Ξεγανώνω= Τρώω κάτι για ευχαρίστηση του λάρυγγα
Ξεγκντώ= Σκουντάω
Ξόδι= Κήδεία

Ονειροθωριούντουμ’= Έβλεπα όνειρο

Παραγγεριά= Πλαγιά κατάλληλη μόνο για βοσκή
Παράση= Ο πέτρινος τοίχος του χωραφιού, ξερολιθιά
Πάσ’κλο= Το απομένον στέλεχος του κριθαριού στο χωράφι μετά το θέρισμα
Περπατάκια= Τοιχάκι αυλής διαμορφωμένο για κάθισμα
Πέτρωμα= Είδος νωπού τυριού, πριν την ωρίμανση
Πετρωτήρι= Μαρμάρινο πιεστήριο για το τυρί
Πινακωτή= Ξύλινα σανίδα μεταφοράς ψωμιών
Πιτσούνι= Νεοσσός περιστεριού
Πλαγκούνι= Κεντρικός ξυλοδοκός στέγης
Πλασταριά= Ξύλινα πλάκα για το πλάσιμο της ζύμης
Ποδίζω= Διακόπτω τον πλου λόγω κακοκαιρίας
Ποδολαχιά= Αποτύπωμα του πέλματος ζώου
Πούντα= Πνευμονία
Πράτιγος= Έμπειρος
Προβιτσόρος= Προβλέπτης, Βενετσιάνος διοικητής
Π’χίστρα= Ξύλινο τριγωνικό δοχείο τοποθέτηση του κριθαριού
Πρωτόρακο= Ρακί από το πρώτο στάδιο της απόσταξης

Ράπα= Βλαστός αγροστοδών φυτών
Ρεμπεσκές= Ανεπρόκοπος
Ρεσάλτο= Έφοδος αγήματος
Ρήγα= Μεγάλο τσουβάλι φαρίνας
Ρίφι= Κατσικάκι
Ρογαλίδι= Ζωύφιο δηλητηριώδες
Ρομαντσίνα= Είδος βρισιάς
Ρούιδι= Ρόδο
Ρουπάρο= Πρόχειρος ανεμοφράκτης

Σαϊλαντίζω= Χοντροπελεκώ το μάρμαρο
Σαλφασιά= Ζαβολιά
Σαμπόνα= Καλαμένια σφυρίχτρα
Σβάρνα= Ξύλινο γεωργικό εργαλείο με δόντια για το σπάσιμο σβώλων του χώματος
Σέρφα= Κατσαρίδα
Σίδερο= Κροτικό όργανο
Σκαμνιά= Μουριά
Σ’κιά= Συκιά
Σκεπαστή= Τυρόπιτα γλυκιά
Σκρίνιο= Σερβάντα, έπιπλο με συρτάρια
Σ’κάλι= Πήλινη χύτρα
Σκύβαλο= Απομεινάρι από το κοσκίνισμα των δημητριακών
Σμοδόχι= Πρόσθετο πήλινο δοχείο του μσελιού
Σόκος= Σιδερένιο βαρύ εργαλείο για το ξεχόντρισμα των μαρμάρων
Σοβράνο= Βορινά
Σολντάδος= Τουφέκι εμπροσθογεμές
Σουράπια (ή τσουράπια) = Μάλλινες πλεκτές κάλτσες
Σουσούμια= Εξωτερικά γνωρίσματα
Σπαράνιο= Οικονομία
Σπίρτο= Οινόπνευμα
Στυλιάρι (δίνω στυλιάρι) = Δέρνω κάποιον
Στρατούρα= Σέλλα
Στράφι= Αδικοχαμένο
Στροφιλιά= Ρακί
Σύγλυνο= Καβουρδισμένο χοιρινό ή λουκάνικο σε λίπος χοίρου
Σύσσυρο= Καβουρδισμένο κομμάτι χοιρινού με το πετσί του

Τεζιάκι= Τραπέζι για τα βιβλία και το ταμείο καταστημάτων
Τζαναμπέτης= Κακότροπος
Τζοβαϊρικά= Κοσμήματα
Τλουπάνι= Ψιλό ύφασμα για τον καθαρισμό του γάλακτος
Τουρβάς= Κυνηγετικός, κρεμαστός σάκος
Τριμπόνι= Όπλο εμπροσθογεμές με χωνοειδή χοάνη
Τσάκι= Πάνινο διπλό ταγάρι
Τσεμπέρι= Μεγάλο μαντήλι προστασίας της κεφαλής
Τσίτι= Κομμάτι καλοκαιρινού υφάσματος
Τσιρίχι= Ειδική κόλλα πετσιών
Τίφ’τα= Τίποτα
Τ’φεκ’= Τουφέκι

Φακαρόλα= Πάνινη ταινία
Φαρφουρί= Είδος πολύ λεπτής πορσελάνης
Φασ’λάτη= Φασουλάτη, με στίγματα στο φτέρωμα
Φίδα= Δέντρο κεδροειδές
Φ’κέντρα= Βουκέντρα, ραβδί για τα ζώα
Φλιόσος= Βαφτιστήρι, βαφτισιμιός
Φόλα= Πρόσθετο πλαϊνό τμήμα παπουτσιού, δηλητηριασμένο δόλωμα
Φόλι= Ψεύτικο αβγό που παραμένει στη φωλιά
Φουβού= Φουφού, κινητή πήλινη ψησταριά
Φτυλιά, η = αειθαλές φυλλοβόλο άκαρπο δέντρο
Φτύνα, η = είδος πήλινου δοχείου τοποθέτησης προϊόντων του χοίρου
Φ’χάσι= Ψωμί μικρού μεγέθους από περίσσεμα ζύμης
Φωτιά= Ανασήκωμα βαριού αντικειμένου με φόρα
Φωτιά και λαύρα= Πανάκριβα

Χαζηρεύομαι= Ετοιμάζομαι
Χαρταλαμίδι= Εσωτερικό θαλαμιδίου σεντουκιού
Χαψί= Αντσούγια
Χλιος= Χλιαρός
Χούγια= Τρόποι, συνήθειες
Χρεία= Αποχωρητήριο
Χύμα= Πηγμένο γάλα μετά από μερική στράγγιση

Ψίδι= Προόσθιο πάνω τμήμα παπουτσιού

Τρελοβάπορο Υδρούσσα Studios Ομπατή καφέ bar Σύλλογος Υστερνιωτών Αναρρίχηση στην Τήνο Ενημερωτικό δελτίο ΗχοΦως

Gallery

  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια
  • Εικόνες από τα Υστέρνια


Ο καιρός στην Τήνο

Ο καιρός τώρα
Λιακάδα Λιακάδα
Θερμοκρασία: 22 °C
Τρίτη, 30 Μάι
Περιοδικά σύννεφα Περιοδικά σύννεφα
Θερμοκρασία: 18 ως 23 °C
Τετάρτη, 31 Μάι
Περιοδικά σύννεφα Περιοδικά σύννεφα
Θερμοκρασία: 18 ως 24 °C
Πέμπτη, 01 Ιούν
Μερική λιακάδα Μερική λιακάδα
Θερμοκρασία: 19 ως 24 °C
OpenMind is a Free Template designed by Ricard Lozano.
Powered by Elxis - Open Source CMS.
Copyright (C) 2006-2023 Elxis.org. All rights reserved.